فرانکو

«منم، فرانکو» زندگی‌نامه ژنرال فرانکو، دیکتاتور اسپانیایی، به قلم مانوئل واسکز مونتالبان است کتاب دو روایت دارد. روایتی از زبان فرانکو، یعنی تشریح واقعیت رژیم فرانکو برای ثبت در تاریخ: خشونت‌ها، رذالت‌ها، کورذهنی‌ها، کثیف‌ترین و ضدانسانی‌ترین اقدامات پلیسی و روایت دیگر از زبان قربانیان ستمدیده چهل سال ظلم و بیداد است، چهل سال تحمل خشونت افسار گسیخته فرانکو و فالانژهای او که تا مغز استخوان نسبت به دردهای انسانی بیگانه‌اند. چهره فرانکو در این حدیث نفس چهره انسانی بی‌فرهنگ، کینه‌جو، تهی از ابتدایی‌ترین احساسات بشری است. در این تصویر، فرانکو بیشتر حیله‌گر و حقه‌باز است تا زیرک و تیزهوش. موجود حقیری است که گردش دوران او را حاکم بر جان و مال و حیثیت مردم نگون‌بخت اسپانیا کرده است. فرانکو دچار این توهم است که تاریخ به او مأموریت داده است تا اسپانیا را از پلیدی پاک کند. مانوئل واسکزمونتالبان، که در سال ۱۹۳۹ در بارسلون زاده شده است، یکی از نویسندگان بزرگ معاصر اسپانیاست که بیش از همه در نوآوری در ادبیات فعلی این کشور سهیم است. شهرت مونتالبان با انتشار په‌په کاروالو Pepe Carvalho آغاز می‌شود. کتابی با شخصیتی هزارچهره است: فیلسوف، شکاک، شکمباره، دغلکار و بی‌شرم؛ با اینکه عاشق کتاب است اما در آنی می‌تواند تمام کتابخانه‌اش را طعمه آتش سازد. پس این اثر او کتاب‌های گوناگون دیگری با موضوعات سیاسی و اجتماعی و رمان می‌نویسد که بیش از پیش بر شهرتش می‌افزاید. «مارکیزها اگر سواحل شما..»، «قتل در کمیته مرکزی» و «کالیندس» از دیگر آثار این نویسنده‌اند.